Zmarł Adolf Born – współtwórca pierwszego filmowego Hobbita

Wczoraj, 22 maja 2016, w wieku 86 lat w Pradze zmarł Adolf Born – malarz, ilustrator, karykaturzysta, twórca filmów animowanych. Być może nie jest to nazwisko, które od razu coś powie fanom Tolkiena. A przecież odegrał on istotną rolę w powstaniu pierwszego filmowego Hobbita. Chodzi o film animowany, ale nie o wersję Rankina/Bassa z 1977, tylko jeszcze starszą, z 1966 roku. Pozwólcie, że przy tej okazji przybliżymy w kilku słowach historię filmu.

Producent, William Snyder, nabył prawa do ekranizacji Hobbita w 1964. Rozpoczął współpracę z Genem Deitchem, lecz nie udało im się na dobre rozpocząć pracy nad filmem. W końcu rozstali się i Deitch wrócił do swojego studia w Pradze. Lecz w 1966 Snyder ponownie skontaktował się z Deitchem informując, że zgodnie z umową z Tolkien Estate, zostało mu 30 dni na ukończenie filmu, inaczej straci prawa do niego i Władcy Pierścieni. Prawnicy Tolkiena jednak nie byli zbyt precyzyjni i określili, że chodzi o kolorowy film, ale nie powiedzieli, że film musi być animowany i jak długo ma trwać.

Natychmiast przystąpiono do akcji. Deitch napisał cały scenariusz od nowa, by zmieścić się w 12 minutach (długość jednej rolki filmu 35mm). I tu pojawia się Adolf Born, przyjaciel Deitcha, jeden z czołowych czechosłowackich ilustratorów tamtych czasów. Razem przygotowali sekwencję ilustracji, które stanowią właściwie cały film. Potrzebny był jeszcze głos – jego użyczył Herb Lass, Amerykanin pracujący w Czechosłowackim Radiu. W miesiąc powstał film, który pokazano w Nowym Jorku – widownię stanowili przypadkowi przechodnie, którym wręczono dziesięć centów, by następnie kupili bilet, a po filmie podpisali oświadczenie, że 31 czerwca 1966 byli na biletowanym pokazie kolorowego filmu Hobbit. William Snyder zachował prawa do filmów i natychmiast sprzedał je z powrotem Tolkienom za 100 000 dolarów.

Film możecie obejrzeć poniżej. Może nie jest dokładnie tym czego byśmy oczekiwali, może to bardziej zabawa w wykorzystanie luk w prawie, ale trudno odmówić ilustracjom Adolfa Borna uroku.